Fiscus en overlijdensrisicoverzekering

Hoe zit het met overlijdensrisicoverzekeringen en de belastingdienst? Betalen nabestaanden over de uitkering van een overlijdensrisicoverzekering belasting?

Voor gehuwden en geregistreerde partners zijn de fiscale gevolgen van een overlijdensrisicoverzekering niet heel ingrijpend. Voor de kinderen ligt dat wat ingewikkelder.

Inkomstenbelasting

Een tijdelijke overlijdensrisicoverzekering heeft op zich nauwelijks waarde. De polis valt formeel in box 3. De premies zijn niet aftrekbaar. De uitkering die de nabestaanden ontvangen bij overlijden uit de risicoverzekering is vrij van inkomstenbelasting. Of erfbelasting vervolgens verschuldigd is, is afhankelijk van de persoonlijke situatie.

Erfbelasting

1. Getrouwd in gemeenschap van goederen?

Dan valt de uitkering uit de overlijdensrisicoverzekering onder het successierecht. Het successierecht kent een vrijstelling die jaarlijks wordt geïndexeerd. Voor 2013 geldt een vrijstelling van € 616.880 (max).

1a. Partnerverklaring

Bij de partnerverklaring ontvangt de langstlevende de uitkering van de overlijdensrisicoverzekering. Hiermee wordt direct verplicht de hypotheekschuld (gedeeltelijk) afgelost. Het grootste verschil met de verpande overlijdensrisicoverzekering ligt in het feit dat de woning nu niet vrij van hypotheek (of met een lagere hypotheek) in de nalatenschap valt. Voor de langstlevende partner betekent dit dat de samenstelling van de nalatenschap er anders uitziet en dat eventuele kinderen aanspraak kunnen maken op een lagere nalatenschap dan wanneer de partnerverklaring niet zou zijn ingevuld.

TIP:
Raadpleeg uw notaris om te bekijken of een partnerverklaring zinvol kan zijn in uw situatie.

2. Getrouwd op huwelijkse voorwaarden of woont u samen?

Als een ander dan de verzekerde (de begunstigde) de premie heeft betaald voor de risicoverzekering, is een uitkering uit de overlijdensrisicoverzekering vrij van successierecht. Je kunt dit laten aantekenen op de polis ('polisredactie'), je geeft dan aan dat er kruislingse premiebetaling plaats moet vinden (‘premiesplitsing '). De risicoverzekeraar draagt zorg voor een juiste verwerking van de gegevens op de overlijdensrisicopolis.

TIP
Als jij de verzekerde bent, en je partner de begunstigde, laat dan je partner de premies betalen. Dit heet kruislings opmaken. Laat dit vastleggen in de polis. En zorg dat de samanelevingsovereenkomst of de huwelijkse voorwaarden dit onderschrijven. Je partner hoeft dan over een uitkering van een overlijdensrisicoverzekering geen belasting (successierecht) te betalen. Dit geldt ook andersom natuurlijk.

Van welke rekening je de premies betaalt, doet niet ter zake. Dit kan gewoon een gezamenlijke rekening zijn.

Kinderen

Voor kinderen en kleinkinderen is de vrijstelling voor erfbelasting een stuk lager: €19.535 (bedrag 2013). Deze vrijstelling geldt ook als de totale erfenis hoger is dan de vrijstelling.

Voogdijverzekering

Voor ouders met jonge kinderen, die de periode totdat de kinderen 18 jaar zijn met een overlijdensrisicoverzekering willen veiligstellen, bestaan er speciale 'voogdijverzekeringen'. Deze polissen zijn al standaard kruislings opgemaakt en zijn daarom fiscaal gunstig.

Er hoeven bij overlijden van de verzekerde ouder geen successierechten betaald te worden. Nog een verschil met andere overlijdensrisicoverzekeringen is dat een voogdijverzekering altijd uiterlijk op het 18e jaar van het kind eindigt.

Ook bij een gewone overlijdensrisicoverzekering is de uitkering belast met successierecht als de kinderen als erfgenamen het geld uitgekeerd krijgen (tenzij een ander begunstigde is).

Overlijdensrisicoverzekering in Box 1

De uitkering uit de overlijdensrisicoverzekering zal rechtstreeks worden gebruikt ter aflossing van het verzekerde deel van de hypotheekschuld. De overlijdensrisicoverzekering is dan verpand aan de geldgever.

Overlijdensrisicoverzekering in Box 3

De uitkering uit de overlijdensrisicoverzekering wordt gedaan aan de begunstigde, zoals deze is beschreven op het polisblad van de verzekering.

TIP
Bij het plaatsen van de overlijdensrisicoverzekering in box 3, kan de begunstigde zelf bepalen waarvoor de uitkering van de verzekering wordt gebruikt. Als de keuze voor box 3 gemaakt is en de overlijdensrisicoverzekering is niet verpand, kan de overlijdensrisicoverzekering ook elk gewenst moment opgezegd worden of of kan men deze oversluiten naar een goedkopere overlijdensrisicoverzekering zonder toestemming van de pandhouder.

Start hier een gratis premievergelijk